İDRAK MƏKTƏBİ

 

Azərbaycan təhsil nazirliyinin  elan etdiyi müsabiqəyə “İdrak məktəbi” iki layihə ilə qoşulmuşdu.  Öncəki yazıda “Innovativ təlim olan konstruktiv təlim texnologiyası ilə öyrənməni öyrənirik və öyrədirik”  bir layihəmizi içtimaiətləşdirdik.

Kənarlaşdırılmış və ya  müsbət  qiymətə tüş gəlməyən  ikinci  layihəhəmizi “Tamlıq məntiqi və qeyri səlis məntiq ilə riyaziyyat, azərbaycan  dili və rus dilindən  fənn biliklərinin (dərsliklərin) nano-modelləşdirilməsi  onun pedaqoji  texnologiyasının verilməsi ilə  ibtidai məktəb  kurikulumun yeni dizaynı” ictimaiətləşdiririk ki, istinadsız yazıların müəllifləri istinad yeri qoymağı yaddan cıxartmasınlar.

Bugün Azərbaycanda təhsillə bağlı olan böyükdən kiciyə qədər hamısı dərsliklərimizin acınacaqlı halına bələddir. TQDK dərsliklərlə bağlı apardığı müzakirələrin birində ibtidai məktəb kurikulumun, belə desək, tələbləri ilə, yazılan  əsas 3 fənnin – Azərbaycan dili, Riyaziyyat, və Həyat bilgisi dərsliklərində  böyük elmi, metodoloji qusurluğunun olduğu birdə təsdiqləndi. Bu qusurun nəticəsi isə kütləvi savadsızlıqdır. Onunda dolayi günahı müəllimdə olur, cünki müəllim, yumşaq desək,   məsləhət görülməyən dərsliklərin müəlliflərinin səhv yanaşmalarını  proqram əsasında məcburi ötürməklə məşquldur.

Bu sıradan olan catışmamazlığı nəzərə alaraq layihədə dərsliklərin yeni nano-modelini , onun təlim texnologiyasını verərək kurikulumun yeni dizaynını təqdim etmişdik.

 

Layihənin adı:

Tamlıq məntiqi və qeyri səlis məntiq ilə riyaziyyat, azərbaycan  dili və rus dilindən  fənn biliklərinin (dərsliklərin) nano-modelləşdirilməsi  onun pedaqoji  texnologiyasının verilməsi ilə  ibtidai məktəb  kurikulumun yeni dizaynı

Layihənin  mövzusu:

Riyaziyyat, azərbaycan dili  rus dili fənn biliklərinin (ibtidai məktəb)   nano- modelləşdirilməsi, genetik proqramlarının  yaradılması  və təlim prosesinin  qurulması

Layihənin qısa təsviri

Layihə azərbaycan dili, riyaziyyat və rus dili fənn biliklərinin strukturlarını  tam məntiqi  və qeyri səlis məntiqlə nano-modelləşdirilməsini nəzərdə tutur. Bu modeldə biliklərin məzmunun struktur quruluşu təfəkkürün struktur quruluşu ilə  eyni kökdə-izomorf  qurulacaq və  fənn biliklərinin genetik proqramı yaradılacaqdı. Təlim prosesində bu modelin işlək vəziyyətində olması  ücün onun koqnitiv əsaslı təlim texnologiyası və qiymətləndirmə kriteriyaları  veriləcəkdi. Layihəyə cəlb olunan müəllimlərə –biliklərin tamlıq və qeyri səlist modelləşdirməsi texnologiyası, təlim prosesini öyrənmə üzərində qurulması ücün konstruktiv təlim texnologiyasını,  dərsliklərin və metodik vəsaitlərin dizaynı,  yeni qiymətləndirmə kriteriyaları mövzüsunda treninqlər aparılacaqdı. Layihə cərcivəsində “Tamlıq və qeyri səlist məntiqlə fənn biliklərin nano-modeləşdirilməsi, və təlim tərbiyyə prosesində tətbiqi” adlı metodik vəsait buraxılacaq. Bu vəsaitdə riyaziyyat, azərbaycan və rus dilin fənninin biliklərinin nano-model quruluşu, genetik proqramları, dərs nümunələri, təlim texnologiyası, qiymətləndirmə meyyarları veriləcəkdi. Layihə iştirakcılarından başqa   müəllimlərin bu prosesə cəlb edilməsi ücün   layihənin vebsaytı yaradılacaq , onun gedişatı, metodik materialları  orada  yerləşdiriləcəkdi, bu istiqamətdə kontenti yaradılacaqdı. Layihə başa catandan sonra layihə  əldə edilən nailiyyətlərin ictimai hesabatı veriləcək, beynəlxalq və ölkədaxili konfranlarda müzakirəyə cıxarılacaqdı.

Problemin qoyuluşu  

 

Kurikulumların dizaynında biliklərin tamlıq məntiqli və qeyri səlis modeləşdiriməsi , onların təfəkkürün inkişafı ilə  eynikökdə qurulması, onun texnologiyası   beynəlxalq konfranslarda müzakirəyə cıxarılması və indeksli jurnallarda və kitablarda  cap olunması , təlimə yeni, bənzəri olmayan bir sinergetik  yanaşma kimi diqqət mərkəzində olmasına rəğmən, kurikulumun bir təhsil  strateqiyalı olmasından  bu istiqamətdə görülən işlərin aparılmasında  və müəllimlərin bu modelə uyğun dərs qurub kecmələrində  ciddi problemləri yaranır.

 

.  İKT sürətli inkişafı, onun təhsilə inteqrasiyası , kurikulumun tələbinə uyğun dərsliklərin cap edilməsi bir yenilik kimi qəbul olunur, lakin  istənilən  effekti vermir. Səbəb ondan ibarətdir ki bu İKT texnologiyalarında, yeni dərsliklərdə  yerləşdirilən  sistemsiz, məntiqsiz biliklər ənənəvi təlimin öyrətmə üsulu ilə verilir. Kurikulumun  göstərilən dəyişikliklərdə və bu dəyişiklikdə təbii və  süni idrak nəzəriyyəsinə istinad edilməməsi biliklərin hissə hissə ardıcıllıqsız  öyrənilməsi  təlimin yaddaşa istiqamətləndirilməsini göstərir.

Təlimi, zamanın tələbi ilə, öyrəncilər ücün özünüöyrətmə, özünüqiymətləndirmə, özünüyaratma istiqamətində qurulması ücün fənn bilkləri, onun öyrənmə texnoloğiyası  təbii və süni idrak nəzəriyyəsi üzərində qurulmalıdır http://www.intechopen.com/books/howtoreference/intelligent-systems/logic-of-integrity-fuzzy-logic-and-knowledge-modeling-for-machine-education .  Bu o  deməkdir ki təhsilin inkişafına , onun quruluşuna və tədrisinə  sinerqetik baxımdan üc yanaşmadan :yüksək texnologiyalardan, psixologiyadan və didaktikadan yanaşmaq lazımdır Logical Integrity, Fuzzy Logic and Modeling Content of … — IEEE Xplore

ieeexplore.ieee.org/iel5/5361201/5372463/05372519.pdf?arnumber

. Və bu yanaşmada özlüyündə pedaqoqikada yeni bir istiqamət nano-psixipedaqoqika http://www.iet-c.net/publications/ietc2009.pdf yaradır. Dil, riyaziyyat fənlərinin  nano-modelərinin təlimdə tətbiqi öyrənmə yolu olan konstruktivizmdir.  Bu təlimlə təlimlənən hər bir şagird  fənlərin  genetik proqramında öz təfəkkürlərinin  səviyəsindən asılı olaraq özlərinin şəxsi öyrənmə proqramlarını tərtib edəcək və öz zəkasının quruluşu yolları ilə şəxsi bilkilərini quracaqdır. Dünya pedaqoji, psixoloji və yüksək texnologiyalarını baxımından bu yanaşma ilk dəfə 2009digital school desk — IEEE Xplore — SearchResult,

www.ieeeexplore.us/…/searchresult.jsp?..AİKT-3  http://xplorebcpaz.ieee.org/search/searchresult.jsp?newsearch=true&queryText=Fatma+khanim+Bunyatova&x=0&y=0 konfransında, müzakirəyə cıxarılmışdı və illərdi ki “İdrak məktəbi”ndə bu istiqamətdə praktiki işlər, araşdırmalar  aparılır.

Qoyulan problemin həlli dünya praktikasında ilk dəfə olaraq  üc koqnitiv yanaşma əsasında: biliklərin, təfəkkürün və təlim fəaliyyətin   struktur quruluşunun  verilməsinin tətbiqi  Azərbaycan təhsilinin 20-30 il irəliyə çəkməklə bərabər , təlim iştirakcılarının yaradıcı təfəkkürə sahib olmasına gətirib cıxardacaqdır.

Məqsəd və vəzifələrl/http://www.academia.edu/789897/Digital_school   http://ru.calameo.com/read/0002151453293995e033b

.
Layihənin məqsədi: Yeni Təhsil strateqiyasından irəli gələn müddəalara görə kurikulumun yeni dizaynını verməklə, tamlıq məntiqi və qeyri səlis məntiqi üzrə ibtidai məktəbin Azərbaycan dili, rus dili və riyaziyyat fənnlərinin  biliklərinin nano-modelini, modelin təlim texnologiyasını, modelə uygun dərs nümünələlərini və qenetik proqramın yaradılmasıdır.

.

Bu məqsədə catmaq ücün layihənin əsas vəzifələri  aıağıdakılardan ibarət olacaqdır.

.1.  layihənin geniş müəllim və ictimai auditoriyasına catdırmaq ücün onun təqdimatı keciriləcək, KİV vasitəsilə işıqlandırılacaq, vebsəhifəsi və sosial şəbəkələrdə səhifəsi yaradılacaqdı..

1. Layihənin 24 nəfərdən ibarət  işci qrupu yaradılacaqdı . Bu qrup xususi secimlə  komplektləşdiriləcəkdi.
2. Qrup üzvlərinə təbii və süni  idrakın əsaslarını, , biliklərin quruluşlarını, onları hərəkətə gətirən əməlləri, dərketmə nəzəriyyəsi olan  konstruktivizm və konstruktiv təlimini  özündə ehtiva edən treninq keciriləcəkdi.
3. Qrup üzvləri nəzəri və praktik biliklərə yiyələndikdən sonra  fənn biliklərinin  nano-modelini, genetik proqramını yaradtmaqla bərabər kurikulumun fənn biliklərinin matematik modelini yaradacaqlar..
4. Yaradılan nano- modelin dərslərinin nümünəvi dizaynını verəcək, onların ssenarisini yazaraq praktiki cəhətdən sinifdə tətbiq ediləcəkdir.
5. Alınan biliklər  fənnlərin nano -modelində və kurikulum modelində müqayisəli gostəriləcəkdir.
6. Fənn biliklərinin nano-modelinin hərəkətediçi qüvvəsi acıqlanaraq onu psixoloji və pedaqoji müstəvisində  anlamları veriləcəkdi.
7. Alınan nəticələr “Tamlıq məntiqi və qeyri səlis məntiq üzrə təlim prosesinin qurulması” adlı vəsaitdə cap olunaraq ictimaiyyətin müzakirəsinə veriləcəkdi.

/http://www.academia.edu/789897/Digital_school   http://ru.calameo.com/read/0002151453293995e033b

 

 

 

 

• Tweet
• Pin It

Baxış: 1326