İDRAK MƏKTƏBİ

2012-ci ildə  “İntechopen”    beynəlxalq  internet açıq   nəşriyatından  təlimdə irəli sürdüyüm  tam və  qeyri- səlis  yanaşmanı  açıqlamağı məndən xahiş etdilər. “İntechopen”    nəşriyyatın təklifinə  razılıq  verərək  _”İntelejent sistems”  başlığı altında kitabın  həmmüəllifi olaraq    “Maşın təlimində fənn biliklərin  tamlıq  və qeyri —  səlis  modelləşdirilməsi” adlı   bir bölmə  yazdım

Məqalə üç hissədən  ibarət idi .

1.Nəyə görə və ya hansı səbəbə görə  günü-gündə qalaqlanaraq  yaradılan  İKT  təlimdə gözlənilən effekti  vermir?

2.Nə etmək lazımdır ki öyrəncilər İKT-dən  keyfiyyətlə  yararlansınlar?

3.Bilik strukturları necə qurulmalıdır? Maşın təlimində hansı təlim texnologiyası tətbiq edilməlidir və  nəticə etibarı ilə nə alınır?

Bu sualların  cavabları qısaca olaraq belə  açıqlandılar:

—         birincisi:  hazırlanan  yeni elektron  dərsliklərin,  İKT  içərisindəki olan bilgilərin,   köhnə strukturlarda  olan  biliklər kimi  yerləşdirilməsidir. İnternet təhcizatları , kompyüter texnologiyaları hamısı  süni idrakın məhsulu olduğu halda,  ona yerləşdirilən biliklər  ənənəvi yanaşma tərzində  götürülmüşdür və bu  idrakı fərqlər təlim keyfiyyətini əmələ gəlməsinin ləngidərək təlim motivasiyasını aşağı salmış olur. Məhz  buna  görə də sinif otaqlarına ünvanlanan   qalaq-qalaq   İKT  məhsullarına  baxmayaraq  müəllim  işinin 70-80%-ni təbashirlə  lövhə qarşısında görür.

—         ikincisi  biliklərin ənənəvi quruluşda maşın təlimində istifadə edilməsinə  alternativ  olaraq  fənn biliklərinin modelləşdirilməsi irəli sürüldü. Fənn biliklərinin modelləşdirilməsi J.Piajenin tamlıq və Lütfi Zadənin qeyri-səlis məntiqi əsasında aparılmışdı. Həm Zadə , həm də Piaje öz nəzəriyyələrində eyni şeydən — idrakdan bəhs edirlər, amma  fərqli yolla  insanın düşüncə yolunu açıqlayırlar. Piaje  psixoloji baxımdan  yaratdığı  terminlər  ilə, Zadə isə  riyazi   terminlərlə . Bu iki elm nəhənginin yanaşmalarını  müqayisə  edərək eyniliyi və fərqliliyi ortalığa çıxardandan sonra   fənn bilikləri modelinin qurulma  yolları göstərilir.

—         Üçünçüsi isə fənn biliklərinin tamlıq və qeyri — səlis modelinin  təlim texnologiyası  -Konstruktiv təlimin açıqlaması oldu. Bu təlimdə biliklərin məntiqi quruluşu, onların üzərində aparılan  məntiqi əməllər praktiki cəhətdən rus dili fənnin bilikləri üzərində  qurulmuşdu . Bu fənnin  elmi dilində olan tərifləri modeldə Piajenin tamlıq  və Zadənin qeyri səlis  məntiqlərinin   mexanizmləri ilə öz təsdiqini tapmşdır. Onu  da  vurğulamaq istərdim ki , bu istiqamətdə olan  məqalədə Zadənin və Piayenin nəzəriyyələri  ilk dəfə olarq ayrı bir yanaşmada  tətbiq edilmişdi. Əgər Zadənin nəzəriyyəsi əsasən ölçü kimi götürürdülürsə, bu modelləşdirmədə o bölgü və qurğu (konstruktor)  ilə yanaşı  ölçü kimi götürülmüşdür.

“İntechopen”də olan   yazının  metrikasında  http://www.intechopen.com/authorstats/index  göstərilir ki, bu  məqalə nin  3598  dəfə surəti çıxarılıbdır   və ən  çox  maraqlanan    ABŞ, CİN , Hindistanın  mütəxəsisləri olubdur. Bununla yanaşı  həmmüəllifi  olduğum “ İntelljent sistems” kitabı dünyanın  10 elektron   http://www.kopykitab.com/Intelligent-Systems-By-Vladimir…

http://www.doc88.com/p-467112838113.html

http://ebookbrowsee.net/1-logic-of-integrity-edited-8-pdf-d544555808

http://www.e-bookspdf.org/download/fuzzy-logic-exercises.html http://www.islib.com/ecommerce/resources/view-resource/58931/

http://123doc.vn/document/604538-intelligent-systems.htm

http://www.doc88.com/p-467112838113.htmlhttp://www.doc88.com/p-467112838113.html

http://www.sciencegate.ch/home?field=dc.creator&query=Fatma+Khanum+Bunyatova&mode=mode.exact

http://www.sciencegate.ch/home?field=dc.creator&query=Fatma+Khanum+Bunyatova&mode=mode.exact

 

kitabxanasında  yerləşdirilərək öz oxucularına təqdim edilmişdi. Təklif etdiyim yanaşma təhsillin hər bir sahəsinə tətbiq edilə bilər və ən əsasən  proqramların, fənn biliklərinin modelləşdirilməsində, innovativ  təlim modelinin,  kurikulumun dizaynında  və qiymətləndirmədə  tətbiq edilə bilər.

Geniş pedaqoji içtimaiyyət tərəfindən qəbul olunan   iki texnologiya: model qurma texnologiyası və təlim texnologiyası  əsasında beynəlxaq  indeksli və yerli jurnallarda müəllimlərimiz tərəfindən onlarla məqalələr çap olunaraq texnologiyaları əsaslandırırlar

http://www.pil-network.com/Resources/LearningActivities/Details/a8cdbdfd-f2c5-453a-abd3-b1ea495e42cb

http://www.idrak-m.com/?p=4843

https://www.youtube.com/watch?v=wIMcPGuM5Ok&feature=youtu.be

http://ru.calameo.com/read/000215145664b47e04387 və s.

.  Bu əsaslar dəfələrlə Beynəlxalq təhsil və psixoloji konfranslarda müzakirə obyektinə cevrilərək Azərbaycan təhsilində həqiqi yenilikləri ortalığa cıxardaraq dünyaya  verilən töhfəni ayrı-ayrı fənlərin tətbiqində göstərmişlər

Sinqapurda yerləşən Terrapin  “Digital  svvou” komandası  dünyada rəqəmsal təhsilə  yenilik gətirən  100 liderlər siyahısında

Fatma Bunyatova, Education technology constructive Teaching and Coaching teachers (Author)

Who are the leaders in education technology? Survey

www.surveymonkey.com

olması və bu siyahını internet səs verməyə cıxartması Təhsil Nazirliyindən kənar olan bir təhsil ocağının beynəlxalq bir varlığından danışır,  çünki yenilik  əsrlər boyu paraqraflı  idarələrdən kənar yaranaraq  o idarələri irəliyə aparmış olur.

 

• Tweet
• Pin It

Baxış: 2049